Bulgaristan’da İkamet, 6.02.2009

BULGARİSTAN’DA İKAMET

Bulgaristan’da oturma izni almak için birkaç değişik yöntem uygulanmaktadır. Bulgaristan yasaları, yabancı vatandaşlara oturma izninin verilmesi için uyulması gereken kriterleri belirlemiş olup şu şekilde sıralanmıştır:

  1. Evlilik yoluyla verilen oturma izni: Yabancı vatandaşın Bulgar vatandaşı ile evlenmesinden kaynaklanan hak dolayısıyla verilen oturma izni. (Geniş açıklama eklidir-Ek:1)

  2. Bulgaristan’ın eğitim öğretim kurumlarından birine kayıt olan kişilerin kazandığı hak dolayısıyla verilen oturma izni.

  1. Reşit olmayan çocukların ebeveynlerinin sahip olduğu oturma izni dolayısıyla kaynaklanan hak dolayısıyla verilen oturma izni.

  1. Bulgar kökenli olup da yabancı ülke vatandaşı olanların kökenleri itibarıyla kaynaklanan hak dolayısıyla verilen oturma izni.

  1. Eskiden Bulgar vatandaşı olup da vatandaşlığını kaybedenlere verilen oturma izni.

  1. Ebeveynleri Bulgar vatandaşı iken kendisi Bulgaristan’da doğan ve yasal olarak Bulgar vatandaşlığı hakkı olan ancak göç dolayısıyla Bulgar vatandaşlığını kaybeden kişilere verilen oturma izni.

  1. Bulgaristan’daki diplomatik misyonlarda çalışanların eş ve çocuklarına verilen oturma izinleri.

  1. Bulgaristan’da yabancı yatırımcı lisansı alan ve belirlenen meblağlar üzerinde yatırım yapan yabancılara verilen oturma izni.

  1. Bulgaristan’da şirket kurarak 10 tane Bulgar vatandaşını istihdam eden yabancı kökenli işverenlere verilen oturma izinleri.

  1. Bulgaristan’a tedavi amacıyla gelen yabancılara verilen oturma izinleri vs.

Bulgaristan’da oturma izni almak için en sık uygulanan yöntem 10 kişinin istihdam edilerek oturma izninin alınmasıdır. Genelde Türkiye’den Bulgaristan’a gelen yatırımcıların çok büyük bir kısmı, değişik kişisel ve ticari gerekçeler dolayısıyla bu işlemi uygulamaktadırlar. Ne yazık ki bu yönteme başvuranların ciddi bir bölümü de önemli bir yasal kısıtlamadan bihaber olarak tüm prosedürleri uygulamakta ve netice itibarıyla para ve zaman kaybetmektedirler. Oturma izni ile ilgili olarak bilinmesi gereken en önemli nokta Bulgaristan’daki zorunlu ikamet süresidir.

Tüm kriterlerin yerine getirilmesinden sonra oturma izninin 1 (bir) yıllık olarak verildiğini varsayarsak, Bulgaristan’daki oturma izninin süresinin dolmasına 10 gün kala süre uzatımı için başvurulduğunda tekrar oturma izninin verilmesi için aranan en önemli şart: oturma izninin başlangıç bitiş tarihleri arasındaki sürenin yarısından bir gün fazlasının Bulgaristan sınırları dâhilinde ikamet edilmiş olmasıdır. Örnek olarak şöyle de denebilir: Bir yıllık (365 gün) oturma izninin süresi bitiminde tekrar uzatılması için, kişinin geçen bir yıllık süre zarfında Bulgaristan sınırları dâhilinde en az 183 gün ikamet etmiş olması gerekmektedir. Birçok yatırımcı diğer kriterleri yerine getirmelerine rağmen bu kriteri yerine getirememelerinden dolayı oturma izni sürelerini yenileyememekte ve bu haklarını kaybetmektedirler.

NOT: AB ülke vatandaşları ile Schengen ülkeleri vatandaşları oturma izinlerini doğrudan ilgili yerel yabancılar polisi idaresine başvurup alabilirler.

Oturma iznin hangi yasal dayanağa göre talep edileceğinin belirlenmesi:

  1. Yasal gerekçenin belirlenmesinden sonra ilgili evraklar toplanarak vatandaşı olduğunuz ülkenin ilgili Büyükelçilik veya Konsolosluğuna vize başvurusu yapılır. (Konsolosluğa verilen evrakların düzenlendikleri tarihten itibaren geçerlilik süreleri kısıtlı olduğundan zaman kaybedilmemelidir)

  1. Oturma iznine yönelik olarak başvurulacak olan Vize türü “D” vizesidir. “D” türündeki vize, özel statülü vize olup Bulgaristan’da oturma izni başvurusunda bulunma hakkı veren ilk adım olup vizenin üzerine ilgili kanunun hangi maddesine esasen düzenlendiği yazılıdır.

  1. Genelde bu tür vizeler, düzenlendiği tarihten itibaren 90 gün geçerli olup Bulgaristan’a tek giriş çıkış hakkı verir. Bu vize ile Bulgaristan’a giriş yapar ve oturma izni almadan çıkış yaparsanız hakkınızı kaybeder ve tüm işlemleri tekrarlamak zorunda kalırsınız.

  1. “D” türündeki vizeyi hangi yasal dayanağa göre aldıysanız, oturma iznini de aynı yasal dayanağa göre talep etmelisiniz. Örneğin “D” vizesini, Bulgaristan’da 10 kişiyi istihdam ettiğinizden dolayı aldıysanız oturma izni talebinizi evlilik dolayısıyla yapmazsınız.

  1. “D” vizesini aldıktan sonra ve Bulgaristan’a geldikten sonra vize süresinin bitimine kadar, ilgili yerel yabancı polis idaresine oturma izni talebinde bulunmak için başvurmalısınız aksi takdirde hakkınızı kaybederseniz.

  1. Oturma izni başvurusu için ibraz etmeniz gereken evraklar, “D” vizesi başvurusunda ibraz ettiğiniz evraklar ile genel olarak aynı olup nadiren fazladan birkaç evrak daha vermeniz gerekebilir.

  1. Bulgaristan’da oturma izni talebinde bulunurken ibraz etmeniz gereken evrakların düzenlendikleri tarihten itibaren geçerlilik süreleri kısıtlı olduğundan zaman kaybetmemelisiniz.

  1. Bütün yasal gerekleri yerine getirdiğinizde, ilgili yerel makamlar size oturma izni verip vermeme konusundaki takdir yetkilerini kullanıp oturma izni verebilir ya da vermeyebilirler. Olumsuz cevap alınması durumunda yasal süreler dâhilinde ilgili Bulgaristan mahkemelerine başvurabilir, hakkınızı yasal yollardan arayabilirsiniz.

Ek-1

Bir Bulgar vatandaşıyla resmi evlilik yapmış olan bir yabancı uyruklu, Bulgaristan oturumu almak veya Bulgar vatandaşı olmak istiyorsa, aşağıdaki belgeleri kendisine temin etmiş olmalıdır:

Resmi evlilik Bulgaristan'da yapılmışsa Bulgar makamlarınca verilmiş olan Evlenme Kayıt Örneği'nin (Udostoverenie za sklyuçen grajdanski brak) noter tasdikli bir sureti ve müracaatın yapılacağı Polis Müdürlüğünden alınacak form ve polisin talep edeceği evraklar tamamlanıp dilekçe verilir.

Eğer resmi evlilik Bulgaristan'da değil, Türkiye'de yapılmışsa, Türkiye'de hazırlatılıp Bulgaristan'a getirtilmesi gereken belgeler:

  1. Evlenme Kayıt Örneği

  2. Nüfus Kayıt Örneği

  3. Türk vatandaşının Doğum Kayıt Örneği

  4. Türkiye'de dünyaya gelmiş çocukları var ise, her çocuğun Doğum Kayıt Örneği

NOT 1: Bu belgeler, ilgilinin kayıtlı bulunduğu Nüfus Müdürlüğünden alınır.

Bulgaristan'dan Türkiye'ye gitmiş olan gelinin veya damadın Bulgaristan'dan Türkiye'ye giderken hangi isimlerle gitmiş ve orada hangi isimleri (özellikle soy ismini) almış olduğunu gösterir belge.

NOT 2: Bu belge, Köy Hizmetlerinden veya Valilik Özel Dairesinden, Valilik Bayındırlık ve İskân Müdürlüğünden, bazen de İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık Genel Müdürlüğünden ve Emniyet Müdürlüğünden verilir.

ÖNEMLİ NOT: Yukarıda adı geçen belgelerin hepsine, kurumun bağlı bulunduğu Valilikten veya Kaymakamlıktan “APOSTILLE” mührü alınır. “Apostille” mührü alındıktan sonra belgeler Türkiye'de değil de, Bulgaristan'da bir yeminli tercümana Bulgarcaya tercüme ettirilir.

Bulgaristan vatandaşı olan eş, bu şekilde işlenmiş olan belgeleri alıp Bulgaristan'daki resmi adres kaydının bulunduğu belediyeye götürüp evliliklerinin evlilik siciline işletilmesini ve kendilerine bir Bulgar “Evlilik Kayıt Örneği” (Udostoverenie za sklyuçen grajdanski brak) ve eğer varsa çocuklarına da Bulgaristan Kimlik Numarası – EGN ve Bulgar “Doğum Kayıt Örneği” (Udostoverenie za rajdane) verilmesini talep eder.

Bulgar vatandaşı eşin kendisi ve çocukları zaten vatandaş oldukları için onlar için başka bir işlem gerekmemektedir.

Bulgar Evlilik Kayıt Örneği alındıktan sonra bu belgeyle Türkiye'deki Bulgaristan Başkonsolosluklarından birisine gidilip Bulgar vatandaşı olmayan eş için evlilikten dolayı “D” tipi Bulgar vizesi talep edilir. Konsolosluğun da ilave ettireceği diğer evraklar tamamlanıp bu vize alınır ve tekrar Bulgaristan'a gelip Bulgar vatandaşı eşin resmi adres kaydının bulunduğu mahaldeki polise gidilip evlilikten dolayı geçici oturum dilekçesi verilir. Polisten alınacak form ve evraklar da tamamlanıp oturum müracaatı yapıldıktan sonra yedi mesai günü zarfında oturum neticesi çıkacaktır. Polisin takdirine göre yabancı uyrukluya ilk olarak üç aylık, altı aylık ya da on iki aylık oturum verilecektir.

Evlilikten dolayı alınacak oturumlar beş yıl boyunca geçici oturumlar olarak sürdürülür. Beş yıl sonra evlilik hala devam ediyorsa, yabancı uyruklu gelin veya damat artık sabit oturum (postoyanno prebivavane) ve Bulgar vatandaşlığını almaya hak kazanmış olacaktır ve bu kez vatandaşlık için müracaat edecektir.

Eğer evlilik üzerinden 5 veya daha fazla yıl geçtiyse, ilk olarak bir geçici oturum alınacak, sonra hemen sabit oturuma müracaat edilecektir. Evlilik üzerinden 5 veya daha fazla yıl geçtiyse de hemen vatandaşlık hakkı doğmamaktadır, çünkü üç yıllık sabit oturum döneminden geçme zorunluluğu vardır. Bu şekilde evli bulunan kişiler de üç yıllık sabit oturum dönemini doldurmak ve ondan sonra vatandaşlık için müracaat etmek zorundadırlar.

Atatürk

Pazartesi - Cuma

09.00 - 12.30 / 14.00 - 18.00

Konsolosluk Müracaat: 09.30-12.30 - Evrak teslimi: 17.30'dan itibarendir.
1.01.2024 1.01.2024 Yeni Yıl arifesi ve Yılbaşı
3.03.2024 4.03.2024 Bulgaristan Milli Günü
10.04.2024 10.04.2024 Ramazan Bayramı'nın ilk günü
1.05.2024 1.05.2024 İşçi Bayramı
3.05.2024 5.05.2024 Paskalya
6.05.2024 6.05.2024 Kahramanlık ve Bulgar Ordusu Günü
24.05.2024 24.05.2024 Slav Alfabesi ve Bulgar Kültür Bayramı
16.06.2024 16.06.2024 Kurban Bayramının ilk günü
6.09.2024 6.09.2024 Birleşme Günü
22.09.2024 23.09.2024 Bağımsızlık günü
29.10.2024 29.10.2024 Cumhuriyet Bayramı
24.12.2024 26.12.2024 Noel